Kees Tadema
Eerlijke renteaftrek
Waarom financiert de Overheid renteconstructies?
Net zoals alle artikelen is dit artikel op persoonlijke titel geschreven.
Rente kun je ontvangen of betalen. Mondiaal zou er net zoveel rente ontvangen als betaald moeten worden. Dit omdat wat de een ontvangt de ander heeft betaald. Als je de rentebetalingen en ontvangsten aan de overheden er tussenuit haalt dan weet ik niet hoeveel het gat is maar het laat zich raden dat dit gigantisch moet zijn. Hieronder wordt de oorzaak van dit probleem toegelicht.
Net zoals alle artikelen is dit artikel op persoonlijke titel geschreven.
Rente kun je ontvangen of betalen. Mondiaal zou er net zoveel rente ontvangen als betaald moeten worden. Dit omdat wat de een ontvangt de ander heeft betaald. Als je de rentebetalingen en ontvangsten aan de overheden er tussenuit haalt dan weet ik niet hoeveel het gat is maar het laat zich raden dat dit gigantisch moet zijn. Hieronder wordt de oorzaak van dit probleem toegelicht.
Normaliter is het zo dat over de ontvangen rente belasting wordt betaald en de betaalde rente wordt afgetrokken. Als je ruim in de financiële middelen zit als bedrijf of persoon kun je besluiten om daar mee te gaan spelen. De renteontvangsten laat je binnen komen waar de renteontvangst weinig of niet wordt belast en de rentebetalingen vinden plaats waar maximaal de rente van de kosten kunnen worden afgetrokken. Wereldwijd veroorzaakt dit fenomeen tekorten op de rekeningen van overheden.
Het probleem kan worden opgelost zonder dat de hele wereld dit systeem moet overnemen en zonder dat Nederland de concurrentie op de financiële markten uit het buitenland onmogelijk maakt. Geld lenen uit tax-havens blijft mogelijk maar wordt fiscaal niet meer ondersteund.
Oplossingen
De oplossing is eenvoudig en generiek. Ik schets twee varianten. De eerste variant is het eenvoudigst, de tweede is nauwkeuriger en ingewikkelder in de uitvoering maar levert vermoedelijk veel meer belastinggeld op.
Eerste oplossing:
De rente mag alleen ten laste worden gebracht van het inkomen of resultaat (waarover inkomsten- of vennootschapsbelasting wordt betaald) indien de ontvangende partij een jaaropgave naar de Nederlandse Belastingdienst heeft gestuurd waarin wordt vermeld dat de rente is ontvangen en dat de renteopbrengst met minimaal 20% is belast. (20% is minimumtarief Vennootschapsbelasting in Nederland). Deze aangifte moet met vermelding van fiscaalnummer, rentebedrag en ontvangen belastingpercentage digitaal aan de Belastingdienst worden aangeleverd binnen 2 maanden na afloop van het jaar. Is het belastingpercentage dat de ontvanger betaald lager dan 20% dan is er geen recht op aftrek van de rente. De belastingaangifte kan nu wat betreft de renteaftrek automatisch worden gevuld. Daarnaast is er een geautomatiseerde controle op de ontvangen rente mogelijk. Is de verkrijgende partij in het buitenland belasting verschuldigd dan wordt de buitenlandse Belastingdienst deze contra informatie verstrekt.
Tweede oplossing:
Deze oplossing is bijna identiek aan de eerste alleen met het verschil dat het belastingpercentage waarmee de rente mag worden afgetrokken niet hoger mag zijn dan het belastingpercentage dat betaald wordt door de ontvangende partij. Voor de Nederlandse markt zou dit betekenen dat de opbrengst van de rente bij de banken niet zwaarder is belast dan 25% en dat daarom de hypotheekrente ook maar maximaal 25% mag worden afgetrokken. Politiek is dit onhaalbaar. Dit zou de Overheid wel veel meer belastinggeld opleveren.
Uitzonderingen
De overheid en een aantal andere organisaties betalen geen belasting. Om van elke spaarrekeninghouder te vragen om opgave te doen van de ontvangen rente door de bank is niet gewenst. Het gaat te ver om deze uitzonderingen hier uit te werken. Aan de uitwerking van dit voorstel zullen vast wel wat haken en ogen zitten maar deze zijn naar mijn inziens niet onoverkomelijk.
Hypotheekrenteaftrek
Voor de hypotheekrenteaftrek zijn extra voorwaarden in te bouwen omdat het de Nederlandse woningmarkt betreft en de aftrekmogelijkheid riant is. Als voorwaarde kan worden gesteld dat hypotheekrenteaftrek alleen plaats mag vinden als de opbrengst ook in Nederland (of Europa) is belast.
Opbrengstbepaling
Ik durf geen schatting te maken van de extra opbrengst voor de Overheid. Bij de Belastingdienst is eenvoudig het verschil tussen betaalde en ontvangen rente te bepalen. Er moet wel rekening worden gehouden met het feit dat er een paar betalers en ontvangers van rente tussen zitten die geen belasting verschuldigd zijn. Al met al nog een pittige rekenklus.
Bij succes voor de belastingheffing is de kans groot dat dit systeem steeds meer navolging zal krijgen. Elke overheid heeft immers de handen vol om de begroting sluitend te krijgen. Belastingparadijzen zullen de rekening gaan betalen. De rekening ligt dan waar die moet liggen.
Kees Tadema